سمینارها و وبینارها جزو رویدادهایی هستند که هم اطلاعات مفیدی به شرکت‌کنندگان ارائه می‌دهند و هم می‌توانند ابزاری برای بازاریابی کسب و کار یا شخصی که وبینار را برگزار کرده، باشند. این شیوه از بازاریابی که به عنوان وبینار مارکتینگ شناخته می‌شود، برای بعضی از کسب و کارها مانند مجموعه‌های آموزشی یا مدرس‌ها، کاربرد بسیاری دارد. البته هنگام استفاده از این روش بازاریابی باید به فرق وبینار و سمینار هم توجه داشته باشید.
بسیاری از مدرسان نمی‌دانند برگزاری وبینار به نفع خود و مخاطبانشان است یا سمینار. به همین دلیل در این مقاله، تفاوت وبینار و سمینار را مورد بررسی قرار داده‌ایم تا بهتر بتوانید در این زمینه تصمیم‌گیری کنید.
وبینار چیست؟
وبینار جلسه‌ای است که به صورت آنلاین برگزار می‌شود و امکان حضور شرکت کننده‌هایی با تعدادهای مختلف در آن وجود دارد. در برگزاری وبینار، اهمیتی ندارد که کجا هستید یا شرکت‌کنندگان کجا هستند. همچنین محدودیت زمانی هم ندارد و هر زمان که با کاربران هماهنگ شدید، می‌توانید جلسه خود را برگزار کنید.
سمینار چیست؟
سمینار جلسه‌ای است که در یک محیط مشخص برگزار می‌شود و شرکت‌کنندگان و ارائه‌دهنده باید در یک فضای فیزیکی، در زمان مشخص حاضر شوند. تعامل در این سمینار، کاملا به صورت حضوری است. برقراری ارتباط حضوری، تأثیر بیشتری نسبت به ارتباط‌سازی از طریق پلتفرم‌های آنلاین دارد. به همین دلیل بسیاری از مدرسان ترجیح می‌دهند به جای وبینار، سمینار برگزار کنند.
در قسمت‌های بعدی تفاوت سمینار و وبینار را بیشتر بررسی می‌کنیم تا راحت‌تر بتوانید بین این دو رویداد تصمیم بگیرید.
فرق وبینار و سمینار
اولین و مهم‌ترین تفاوت این دو رویداد، در حضوری و مجازی بودن آن است. در سمینار، افراد در یک محل مشخص دور هم جمع می‌شوند، معمولا به صورت ردیفی در سالن‌هایی که برای همین کار طراحی شده می‌نشینند و به صحبت‌ها گوش می‌دهند. سخنران هم روی استیج می‌ایستد و صحبت‌هایش را ارائه می‌دهد. اما وبینار محیطی کاملا مجازی است که افراد پشت میز تحریرشان می‌نشینند، روبه‌روی وب‌کم قرار می‌گیرند و صحبت می‌کنند. البته کاربران معمولا تصویر ارائه نمی‌دهند، بنابراین حتی ممکن است وقتی در خانه نشسته‌اند در وبینار شرکت کنند!
فضای فیزیکی و مجازی، باعث ایجاد چند تفاوت بین وبینار و سمینار شده است که در ادامه توضیحاتی درباره آن‌ها ارائه می‌دهیم.
۱. زمان و مکان برگزاری
در برگزاری سمینار، موقعیت ارائه‌دهنده و شرکت‌کننده‌ها اهمیت بسیاری دارد. اگر مخاطبان شما افرادی هستند که در شهر خودتان ساکنند و می‌توانند به سالن همایشی که انتخاب کرده‌اید، مراجعه کنند، شاید برگزاری سمینار موثرتر باشد. اما اگر مخاطبان شما از شهرهای مختلف هستند، جمع کردن آن‌ها به صورت همزمان در یک نقطه، کار ساده‌ای نیست. به همین دلیل برگزاری وبینار، منطقی‌تر به نظر می‌رسد.
امروزه اکثر کسب و کارها و افراد، تمام یا بخشی از مخاطبانشان را به کمک بازاریابی دیجیتال و فعالیت در فضای مجازی به دست می‌آورند. این یعنی ممکن است مخاطبان در هر نقطه‌ای از جهان باشند که آن‌ها را دنبال می‌کنند. در نتیجه اگر به برگزاری سمینار محدود شوند، بخشی از پتانسیل بازار هدفشان را از دست می‌دهند، اما با وبینار، می‌توانند اطلاعاتی که می‌خواهند را در اختیار تمام دنبال‌کننده‌ها بگذارند.
۲. تجهیزات مورد نیاز
برای برگزاری وبینار فقط به یک لپ‌تاپ یا موبایل، و نرم‌افزار برگزاری وبینار نیاز دارید. اگر می‌خواهید حرفه‌ای‌تر باشید، می‌توانید تجهیزات پیشرفته تری مثل رینگ‌لایت، لنز وب‌کم و میکروفن بخرید. اما برای برگزاری سمینار، به تجهیزات بیشتر و پیشرفته‌تری نیاز دارید.
پیش از هرچیز باید سالنی فراهم کنید که فضای کافی برای نشستن شرکت‌کنندگان را داشته باشد. برای صحبت نیز به میکروفن و سیستم صوتی نیاز دارید. تجهیزات نورپردازی، کامپیوترهای قدرتمند و صفحه نمایش‌های بزرگ هم از دیگر نیازهای برگزاری سمینار است. از طرفی باید برای بازاریابی و تبلیغات و پذیرایی نیز وسایل لازم را فراهم کنید. همین مسئله نشان می‌دهد که برگزاری سمینار تا چه اندازه از برگزاری وبینار پیچیده‌تر است.
۳. فرق وبینار و سمینار در هزینه
هزینه برگزاری سمینار خیلی بیشتر از وبینار است. برای خرید تجهیزات برگزاری وبینار، یک‌بار هزینه می‌کنید و تا چند سال از آن‌ها استفاده خواهید کرد. تنها هزینه برگزاری وبینار، بهایی است که بابت اجاره سرویس وبینار می‌پردازید و اینترنتی است که می‌خرید. البته اگر برای وبینار خود تبلیغ کرده باشید، باید هزینه آن را نیز در نظر بگیرید.
سمینار خیلی بیشتر از وبینار هزینه دارد. به عنوان مثال تجهیزات برگزاری وبینار، معمولا بزرگ و سنگین هستند. به همین دلیل برگزارکنندگان آن‌ها را اجاره می‌کنند و باید هربار برایشان هزینه بپردازند. البته بعضی از سالن‌ها، خودشان این تجهیزات را دارند، اما آن‌ها هم هزینه تجهیزات را در کنار اجاره فضا، دریافت می‌کنند. هزینه‌هایی که برای چاپ بنر، هدایای تبلیغاتی، تبلیغات و پذیرایی از مهمانان صرف می‌شود را هم باید در نظر بگیرید. بعضی از برگزارکنندگان، ارائه خود را به صورت آنلاین در اختیار کسانی که امکان حضور ندارند، قرار می‌دهند. برای این کار هم باید هزینه استخدام فیلمبردار را بپردازید و هم بهترین اینترنت را برای آن‌ها تهیه کنید.
۴. تعداد شرکت‌کنندگان
تعداد شرکت‌کننده‌های وبینار معمولا محدودیتی ندارد. البته پیش از هرچیز باید تعداد شرکت‌کنندگان را تعیین کنید تا هاست و پلتفرم متناسب با تعداد حاضران بخرید. به عنوان مثال کسی که وبینار ۲۰۰ نفری برگزار می‌کند، به هاستی که از هزار نفر پشتیبانی کند، نیاز ندارد. این فرق وبینار و سمینار، روی هزینه برگزاری آن‌ها هم تأثیر دارد.
محدودیت تعداد افرادی که در سمینار شرکت می‌کنند، خیلی بیشتر است. سالن‌هایی که در شهرهای مختلف برای برگزاری همایش نیاز دارند، ظرفیت محدود دارد. اما به این فکر کنید که بخواهید سمیناری پرجمعیت برگزار کنید؛ در این صورت به فضایی مثل ورزشگاه آزادی نیاز دارید! البته که رزرو این فضا برای یک سمینار خصوصی کار ساده‌ای نیست. در سمینار هرچقدر تعداد شرکت‌کنندگان بیشتر باشد، چالش‌ها هم بیشتر می‌شود. اما در وبینار، فقط کافی است سروری قوی‌تر و پلتفرمی با ظرفیت بیشتر تهیه کنید.
۵. تعامل با برگزارکننده
تعامل در فضای واقعی همیشه تأثیرگذارتر است. به همین دلیل این مسئله یکی از نقاط قوت سمینار محسوب می‌شود که در وبینار وجود ندارد. در وبینار معمولا شرکت‌کنندگان تعاملی با برگزارکننده ندارند و فقط به صحبت‌ها و محتوایی که ارائه می‌شود، گوش می‌دهند. در بهترین حالت، ارائه‌دهنده بخشی از زمان انتهایی وبینار را به پرسش و پاسخ اختصاص می‌دهد و شرکت‌کنندگان می‌توانند با باز کردن صدا و تصویر، با برگزارکننده ارتباط داشته باشند و سوال‌هایشان را بپرسند.
نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که در سمینار، مدیریت شرکت‌کنندگان هم سخت‌تر است. شما در سالنی حضور دارید که افراد زیادی در آن نشسته‌اند و احتمالا اگر بحث جذابی به راه بیندازید، همه می‌خواهند اظهار نظر کنند. شما باید آن‌ها را مدیریت کنید تا بحث به حاشیه کشیده نشود و زمان زیادی تلف نکند.
آیا وبینار و سمینار شباهتی هم دارند؟
وبینار و سمینار در واقع یک مفهوم هستند که یکی از آن‌ها به صورت آنلاین برگزار می‌شود و دیگری در فضای فیزیکی است. در این جلسات، مخاطبان برای یادگیری می‌آیند و باید ارزش افزوده‌ای برایشان داشته باشد. پس ارائه‌دهندگان برای تولید محتوای هر دو، باید به یک اندازه تلاش کنند تا مخاطب را راضی نگه دارند.
شباهت دیگر وبینار و سمینار این است که مدرسان می‌توانند نسخه ویدیویی آن را به صورت آفلاین به فروش برسانند. البته برای استفاده از این قابلیت در سمینار، باید فیلمبردار استخدام کنید و هزینه‌ای هم برای تدوین ویدیو بپردازید.
با توجه به فرق وبینار و سمینار کدام یک برگزار کنیم؟
در این مقاله فرق وبینار و سمینار را بررسی کردیم؛ اما اگر هنوز نمی‌دانید کدام یک از آن‌ها برای کاربرد مورد نظر شما مناسب‌تر است، به سوالات زیر پاسخ بدهید.
- چقدر می‌خواهید برای برگزاری رویداد هزینه کنید؟
- آیا مخاطبان شما در شهر خودتان حضور دارند؟
- قصد دارید در چه زمانی رویداد را برگزار کنید؟
- آیا مخاطبان شما با تکنولوژی آشنا هستند یا برای شرکت در وبینار آنلاین با مشکل مواجه می‌شوند؟
به صورت کلی باید شرایط خود و مخاطبانتان را بررسی کنید و با توجه به آنچه درباره تفاوت وبینار و سمینار گفتیم، متوجه شوید که کدام رویداد برای شما انتخاب مناسب تری است.
کلام آخر؛ معرفی بهترین سرویس برگزاری وبینار در ایران
فرق وبینار و سمینار، در کیفیت آن‌ها هم مشخص می‌شود. اگر وبینار خود را در پلتفرمی با سرعت پایین و قطعی‌های بسیار برگزار کنید، با مشکل مواجه می‌شوید و هیچوقت نمی‌توانید به کیفیت برابر با سمینار برسید. اما با انتخاب یک پلتفرم حرفه‌ای برای برگزاری این رویداد انتخاب کنید، بدون کوچک‌ترین مشکلی می‌توانید جلسه را برگزار کنید و تمام محتوایی که می‌خواهید را ارائه بدهید.
در سرویس وبینار رومیت، بیگ بلو باتن و ادوبی کانکت را برای برگزاری وبینار پیشنهاد می‌شود. هر دو سرویس کیفیت بالایی دارند. بیگ بلو باتن برای وبینارهایی با تعداد کم‌تر (تا ۲۰۰ نفر) و ادوبی کانکت برای تعداد کاربران زیاد (بیش از۲۰۰ نفر) کاربردی است. در رومیت می‌توانید با قابلیت‌های هر دو پلتفرم آشنا شوید، تعرفه‌ها را بررسی کنید و اگر سوالی درباره هرکدام از آن‌ها دارید، از پشتیبان‌ها بپرسید.