ظرفیت فضای مجازی و تدریس آنلاین : تبلت، لپ تاپ، گوشی هوشمند جز ابزارهای در دسترس جهت برگزاری کلاس آنلاین برای دانش آموزان است. حال که بسیاری از مدارس تعطیل شده اند و کلاس های آنلاین درحال برگزاری است فرصت مناسبی است تا برای معلمان نکات کاربردی را جهت بهترین تدریس آنلاین ارائه دهیم. با رومیت همراه باشید.
جریان آموزش و یادگیری برای دانش آموزان بسیار مهم است. اما آموزش آنلاین در ایران پدیده نوظهوری است که از پخش زنده تلوزیون گرفته تا ابتکار عمل معلمان و مدارس برای این امر اهمیت ویژه ای دارد. وزیر آموزش هم ذکر کرده که اگرچه مدارس تعطیل می باشد اما آموزش صرفا تعطیل نیست و با ابتکارات مختلف قرار است تدریس و وضعیت تحصیلی دانش آموزان را مورد بررسی قرار دهد. برای این امر فراهم کردن زیر ساخت ها جهت توسعه فرصت آموزش از راه دور و مجازی بسیار توسعه یافته است. این موضوعی است که بیشتر از هر زمانی نیاز به توجه دارد. طبق تحقیقات دکتر فرشته زینی وند نژاد، این پژوهشگر مطالعات آموزش و پرورش در یک یادداشت به بررسی و موشکافی اهمیت آموزش مجازی پرداخته است و راه حل های کاربردی و راهگشایی برای معلمان جهت تدریس آنلاین عالی تر ارائه می دهد.
وی در قسمتی از این یادداشت ذکر می کند: طی تحقیقاتی که در پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش انجام شده است گوشی هوشمند جز در دسترس ترین وسایل معلمان و دانش آموزان است. اتصال به اینترنت برای دسترسی به کلاس یا فایل ها و یا تمرینات درسی همچنین استفاده از شبکه های اجتماعی بیشترین استفاده را در بین معلم ها و دانش آموزان دارد. در مورد نرم افزاهای برگزاری کلاس آنلاین باید گفت برخی از این نرم افزاها رایگان و برخی مستلزم پرداخت هزینه می باشند که با استفاده از این نرم افزارها می توان تدریس یک درس را به راحتی انجام داد. مابقی توصیه های وی را می توانید درادامه مطالعه نمایید: در دروسی مانند ریاضی و علوم هم مانند بقیه دروس می توان از فناوری دیجیتال یا کلاس آنلاین بهره برد. فناوری دیجیتال ممکن است به شکل های متفاوتی وجود داشته باشد از یک ماشین حساب ساده درکلاس ریاضی تا…
در پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش در سال 97 الی 98 تحقیقاتی انجام شد. که در آن میزان دسترسی، استفاده، سطح مهارت وچگونگی استفاده از رسانه های دیداری و شنیداری و نرم افزارهای آموزشی مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس این تحقیقات از جانب دانش آموزان،معلمان، دبیران ریاضی در دوره های دوم ابتدایی و اول متوسطه عوامل تاثیرگذار در استفاده از این ابزارها بررسی و روابط بین این عوامل جهت ارائه یک مدل برای ارتقا و استفاده از این فناوری مورد آزمایش قرار گرفت. نکته قابل توجه این است که بر اساس نتایج تحقیق گوشی هوشمند یکی از ابزارهای در دسترس برای معلمان و دانش آموزان محسوب می شود.اتصال به اینترنت با به کار بردن گوشی هوشمند جهت سرچ اطلاعات، تمرینات درسی و همچنین استفاده از شبکه های اجتماعی بیشترین کاربرد و استفاده را در بین معلمان و دانش آموزان دارد. اما سوالی که ممکن است از خود بپرسید این است که در وضعیت فعلی معلمان چگونه قادر خواهند بود از ظرفیت فعلی فناوری دیجیتال بهره ببرند؟
نکاتی را که باید درنظر گرفت اثربخشی آپارات یا یوتیوب برای جلب توجه دانش آموزان و یا ارتقا فرایند یادگیری است. این ابزارها برای اشتراک گذاری ویدئوهای دانش آموزان یا معلمان برای آموزشی فراتر از سطح کلاس کاربرد دارد. بنابراین اگرچه ممکن است دانش آموزان از ابزارهایی مانند گوشی هوشمند یا دیجیتال و یا ابزارهایی با قیمت متوسط برای ساخت و اشتراک گذاری ویدئو استفاده کنند اما دانش آموزان قادر خواهند بود فراتر از محیط اطراف خود به ارائه دروس بپردازند.
در این شرایط و محیط کلاس آنلاین نمی توان انتظار داشت دانش آموزان مفاهیم و فرایندهای ریاضی را با نشستن یا گوش دادن به توضیحات یاد بگیرند. معلمان باید به این نکته توجه کنند که با استفاده از چه ابزاری می توانند . تدریس خود را با این فناوری ها تطبیق دهند تا تدریسشان مشابه روشی باشد که آن ها یاد می گیرند .و یا در خارج از کلاس ارتباط برقرار می کنند. نکته پر اهمیت تر این است . که چگونه از ابزارها برای کمک به یادگیری ریاضی و یا سایر دروس استفاده کنند.
نکته پر اهمیت این است که بسیاری از معلمان از ارسال مطالب درسی با استفاده از تلگرام و سایر شبکه های مجازی بعد یا در حین کلاس برای ارسال فایل ها استفاده می کنند. در حال حاضر لازم است معلمان از جئوجبرا یا دیگر نرم افزاها استفاده نمایند و مطالب مربوطه را با خرجی gif یا پویانمایی در اختیار سایر دانش آموزان یا همکاران قرار دهند. بعضی از همکاران از نرم افزارهایی جهت تولید محتوای الکترونیکی استفاده می کنند. به صورت ساده می توان از نرم افزارهای ضبط دسکتاپ مانند اسنگیت یا کمتاسیا یا نرم افزارهای ضبط صفحه نمایش استفاده کرد. در تحقیقات ذکر شده به این نتیجه رسیدیم که بسیاری از دبیران به صورت غیر رسمی کلاس آنلاین را از طریق تماشای فیلم تدریس در تلگرام به دست آوردند. در این جاست که دسترسی امن به شبکه مدارس جز نکات ضروری بود تا همه دانش آموزان و مدرسان سراسر کشور بتوانند با یکدیگر در سراسر کشور در ارتباط باشند و به بحث و بررسی در مورد مباحث درسی بپردازند. و بتوانند از ظرفیت فضای مجازی و تدریس آنلاین استفاده مفید را ببرند .
همانطور که گفته شد نرم افزارهای زیادی برای برگزاری کلاس آنلاین یا مدرسه آنلاین وجود دارد عمده این نرم افزارها مستلزم تهیه سرور هستند که می توان با استفاده از آن ها یک کلاس و فضای تدریس را آماده کرد. استفاده از این نرم افزارها نیاز به شناخت و سطح بالایی از دانش کامپیوتری دارد. رومیت پلتفرمی است که فضای کلاس ها را به زبان فارسی ارائه می دهد. از جمله نکاتی که به صورت تیتر وار برای داشتن یک کلاس آنلاین موفق و استفاده از ظرفیت فضای مجازی و تدریس آنلاین داشته ایم را در زیر ذکر خواهیم کرد:
حضور معلم باید در کلاس آنلاین محسوس باشد
انتظارات خود را از کلاس مجازی تنظیم کنیم
بگذارید دانش آموزان کلاس مجازی ، کار را انجام دهند
گروه های کوچکی تشکیل دهید
قبل از نوشتن فکر کنید
بازخورد بخواهید
تقویت روابط شخصی با هر دانش آموز در کلاس مجازی
از پروژه های گروهی و انفرادی استفاده کنید
از منابع مطمئن و با دسترسی آسان استفاده کنید
یک فعالیت اختیاری در نظر بگیرید
بر آن چه در کلاس مجازی مهم است تاکید کنید
پاسخگو باشید
تکالیف با سطح دشواری متفاوت باشد
از محدودیت اینترنت و سرعت آن آگاه باشید
به پدر و مادرهای محترم توصیه می‌شود با نظارت حداقلی زیرساخت‌های سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری را برای ارتباط دانش‌آموزان با معلمان خود فراهم سازند. جدایی از این بحران ها هم کاری و مشارکت کارشناسان، معلمان و دانش آموزان را در سراسر این مرز و بوم می طلبد.